Giáo án Học vần Lớp 1 (Sách Cánh diều) - Bài 97: ai, ay - Năm học 2021-2022

Thứ năm ngày 20 tháng 1 năm 2022
Học vần
 Bài 97: AI - AY 
I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT:
1. Kiến thức, kĩ năng:	
- Nhận biết các vần ai, ay; đánh vần, đọc đúng tiếng có các vần ai, ay. 
- Nhìn chữ, tìm và đọc đúng tiếng có vần ai, vần ay. 
- Đọc đúng và hiểu bài Tập đọc Chú gà quan trọng (1). 
- Viết đúng các vần ai, ay, các tiếng (gà) mái, máy bay cỡ nhỡ.
2. Năng lực, phẩm chất:
+ Năng lực: 
- Hình thành óc NL chung, phát triển NL ngôn ngữ, Có tinh thần hợp tác và kết nối với bạn bè, có khả năng làm việc nhóm.
- Hợp tác có hiệu quả với các bạn trong nhóm, trong tổ và trong lớp.
+ Phẩm chất:
- Yêu thích môn Tiếng Việt, thích đọc sách.
- Giáo dục HS tình yêu thiên nhiên, biết bảo vệ môi trường.
- Khơi gợi óc tìm tòi, tình yêu thiên nhiên, vận dụng những điều đã học vào thực tế.
- Từ sự đồng cảm với nhân vật Thanh hình thành tình cảm yêu quý ông bà, cha mẹ, người thân trong gia đình.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
- GV: SGK, bài giảng điện tử.
- HS: SGK, bảng con, phấn.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
 Hoạt động của giáo viên
 Hoạt động của học sinh
A. HĐ mở đầu:
- Gv cho học sinh chơi trò chơi Bay lên nào
Qua phần khởi động cô thấy các con đọc bài rất tốt. Cô khen tất cả các con.
B. HĐ hình thành kiến thức:
1. Giới thiệu bài: Ở bài học trước các con đã học rất nhiều âm , vần mới, hôm nay chúng mình sẽ cùng tìm hiểu 2 vần mới nữa qua bài 97
- GV ghi bảng: Bài 97: 
 Nào chúng ta cùng nhìn lên màn hình để khám phá nhé!
Giới thiệu vần ai, ay
+ Các con quan sát, trên màn hình cô có vần mới thứ nhất. (Chiếu vần ai) Đó là vần ai. Vần ai được ghép bởi chữ a đứng trước và chữ i đứng sau.
- GV đọc: ai
- Gọi HS đọc nối tiếp lại, ĐT
* Các con đọc rất tốt! Bạn nào nhắc lại vần ai gồm những chữ nào?
+ Cô khen con! Cô có vần tiếp theo (Chiếu âm ay). Đây là vần mới thứ 2, vần này là âm ghép bởi 2 chữ.
? Quan sát và cho cô biết vần này được ghép bởi những chữ nào?
=> ay vần này được ghép bởi 2 chữ là chữ a và y, có a đứng trước, y đứng sau. Cô đọc vần này là âm: ay
- Gọi HS đọc nối tiếp, ĐT. 
* Các con vừa tìm hiểu vần ay. Con nhắc lại vần ay được ghép bởi mấy chữ?
? So sánh cho cô vần ai và ay?
=> Cô cũng đồng ý với ý kiến của các con. Như vậy cô trò mình vừa tìm hiểu hai vần mới là vần nào?
- Cô mời cc nối tiếp đọc lại bài
* Cô khen chúng mình! ai, ay chính là hai vần mới của bài học hôm nay. Ai, ay (GV ghi bảng).
- Gọi HS đọc nối tiếp
 Cô trò mình cùng đến với Bài 1: Làm quen
2. Chia sẻ và khám phá (BT 1: Làm quen)
a. Từ gà mái:
- Chiếu hình ảnh con gà mái
? Tranh vẽ gì nào?
- Đây là con gà mái. Gà mái được nuôi lấy thịt và đẻ trứng. Thịt gà cà trứng được chế biến thành các món ăn ngon cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cho cơ thể người.
Vậy cô có từ mới thứ nhất : gà mái
- GV đọc: gà mái
- HS đọc nối tiếp, ĐT
? Trong từ gà mái có tiếng nào chứa vần mới của bài học hôm nay ?
=>Trong tiếng gà các con đã được học và tiếng mái chứa vần ai cô vừa giới thiệu với các con. 
? Bạn nào giỏi hãy thử phân tích tiếng mái?
=>Rất tốt, cô cũng nhất trí với ý kiến của các con
- HS đánh vần: m ai mai sắc mái, gà mái
- Cả lớp đọc ĐT
b. Từ máy bay: tương tự
- Cô khen các con đọc rất tốt. Cô mời 1 bạn đọc lại giúp cô 2 từ ( GV chiếu: gà mái, máy bay)
- Cô khen con! 
* Cô vừa dạy các con 2 vần mới nào?
 Hai từ mới nào?
- Sau đây cô sẽ cho cc thi đọc nhanh mắt nhé! Các con đã sẵn sàng chưa? Cô mời..
- Khen
- YC cả lớp đọc đồng thanh
* Các con đã đọc bài rất tốt rồi. Sau đây cô mời các con lấy bộ đồ dùng ra nào!
HS LẤY ĐỒ DÙNG GHÉP ÂM, TIẾNG MỚI
Lượt 1: ai, ay
- Nhận xét
- Đã có vần mới ai, ay. Muốn có tiếng mái và tiếng bay con làm thế nào?
Lượt 2: mái, bay
* Các con cài rất tốt! Nhưng các con cần chú ý khi viết thì viết liền mạch từ trái sang phải nhé!
 *** HS vừa hát vừa cất đồ dùng***
Chuyển: Ngoài 2 từ gà mái và máy bay có chứa 2 vần mình vừa học thì còn rất nhiều các tiếng khác chứa vần này. Sau đây cô trò mình cùng tìm hiểu tiếp bài.
3. HĐ Luyện tập:
a. Mở rộng vốn từ (BT 2) 
* Trên màn hình cô có mấy hình vẽ? (chiếu hình ảnh)
- Các con hãy quan sát hình vẽ và cho cô biết các bức hình vẽ gì?
+ Dưới mỗi hình đều có tiếng, từ chứa âm mới hôm nay chúng ta vừa học. Các con mở SGK trang 10 thảo luận nhóm đôi:Đọc các từ dưới tranh, tìm xem từ nào có tiếng chứa vần ai, từ nào có tiếng chứa vần ay?
- Mời đại diện các nhóm đọc nối tiếp các tiếng, từ. + GV giải nghĩa từ và Giáo dục.
* Đây chính là nội dung của bài tập 2. Để thực hiện yêu cầu bài tập 2, cô mời các suy nghĩ tìm tiếng có vần ai, ay.
- GV đọc yêu cầu
- HS nhắc lại – GV gạch chân.
- GV chữa bài 
* Cô thấy các con làm bài rất tốt. Cô khen các con!
Cho cô biết trên màn hình từ nào chứa tiếng có vần ai?
 Từ nào chứa tiếng có vần ay?
* À! Các con nói rất đúng ! Các từ chứa tiếng có vần ai là :con nai, chùm vải, cái chai Các từ chứa tiếng có vần ay là váy đầm, máy cày, nhảy múa
Các từ có tiếng chứa 	 Các từ có tiếng chứa
 Vần ai 	 vần ay 
con nai, chùm vải, 	váy đầm, máy cày, nhảy múa
cái chai	 
Chuyển: Ta đã tìm được rất nhiều tiếng từ trong bài, bạn nào giỏi nói câu chứa tiếng có vần ai, ay
- GV đưa từ. chùm vải, váy đầm
- Khen
* Bạn nào nhắc lại cc vừa đọc 2 vần mới nào?
2 từ mới nào?
Bây giờ cô sẽ HD cc viết chữ ghi vần mới và chữ ghi từ mới.
- Đưa trang TV: ai, ay, gà mái, máy bay. CC nhận xét:
+ Chữ nào có độ cao 5 li? 
+ Chữ nào dài 5 li?
+ Ca chữ còn lại cao mấy li?
- Các chữ này chúng mình đã được học, cc nét nối, khoảng cách các chữ và vị trí dấu cho đúng. Ví dụ trong tiếng mái, dấu sắc trên đầu chữ a; đấu sắc trên đầu chữ a trong từ máy bay.
- CC cùng theo dõi lên bảng quan sát cô viết mẫu nhé!
- Lần 1: ai, gà mái - HS viết bảng con- NX
- Lần 2: ay, máy bay - HS viết bảng con- NX
* Vừa rồi cô thấy chúng mình viết rất tiến bộ, cô khen cc!
=> MR: Ngoài những tiếng trong bài có chứa 2 vần mới ai, ay. Các con tìm cho cô những tiếng có chứa 2 vần mới hôm nay học.
* Trò chơi: NHÀ VÔ ĐỊCH
- Phổ biến luật chơi: Trò chơi có 2 đội chơi là đội xanh và đội đỏ. Mỗi đội có 4 bạn chơi. Nhiệm vụ của 2 đội là lần lượt mỗi bạn trong đội tìm 1 tiếng, từ có chứa vần mới của bài học hôm nay và lưu ý các từ không trùng nhau. Nếu tìm đúng sẽ được bước lên 1 bậc thang. Đội nào lên được bậc thang cao nhất sẽ giành được chiến thắng.
- HS chơi.
- GV chia lớp thành hai đội thi tìm từ có vần ai, ay
- GV nhận xét
C. Củng cố, dặn dò:
* Bạn nào nhắc lại cc vừa đọc 2 âm mới nào?
* (Chiếu SGK trang 10) Các con cùng nhìn lên màn hình, bạn nào giỏi đọc lại cho cô bài học hôm nay.
- CC về đọc, viết lại bài và chuẩn bị học tiết 2 nhé!
- Học sinh chơi.
Đọc ĐT
- Nghe
- HS: ai (Cá nhân +pt, đồng thanh)
- HSTL: ghép bởi chữ a và y
- HS: ay (Cá nhân +pt, đồng thanh)
- 2 chữ là a và y
- 2 HS so sánh
+ Giống: cả hai âm đều có chữ a đứng trước
+ Khác: ai có chữ i đứng sau, ay có chữ y đứng sau.
- ai, ay
- HS: ai, ay (Cá nhân + pt, đồng thanh)
- Bài 97: ai, ay
- Con gà mái
- Đọc gà mái (cá nhân +pt, ĐT)
- Tiếng mái
- HS nêu: Tiếng mái gồm có âm m đứng trước vần ai đứng sau.
- 3 HS đánh vần
-1 lượt HS đánh vần( GV chỉ giữa chữ)
- 1 lượt HS đọc trơn (GVchỉ đầu chữ) 
- 2 HS kết hợp phân tích)
- Học sinh trả lời
- Học sinh ghép bảng gài
- 6 hình
- HS lên bảng chỉ và nói
- HS TL nhóm
- Đọc nối tiếp
- 1 HS nhắc lại
- HS làm bài
- 1 HS lên chữa
- 2 HS trả lời:
- con nai, chùm vải, cái chai
- váy đầm, máy cày, nhảy múa
- Nối tiếp HS đọc
- Đọc ĐT
- Học sinh nói câu
- ai, ay
- b
- y
- 2 li
- 1, 2 HS đọc
- Đọc ĐT
IV. ĐIỀU CHỈNH SAU TIẾT DẠY:
 ---------------------------------------------------------------------------------------------------