Sáng kiến kinh nghiệm Rèn nề nếp học tập cho học sinh Lớp 1
1. Cơ sở lí luận
Yêu cầu chung của Bộ Giáo Dục và đào tạo đối với học sinh lớp 1 là những tuần học đầu tiên một số môn học có những tiết làm quen với học sinh, ổn định nề nếp Đó chính là thời gian giáo viên rèn nề nếp cho học sinh để các em có ý thức tiếp thu kiến thức mới tốt hơn trong tất cả các môn học và cả trong quá trình học ở bậc tiểu học. Để thực hiện tốt yêu cầu trên thì đòi hỏi người giáo viên phải đưa ra phương pháp hướng dẫn điều khiển về mọi mặt từ cách nói, thưa, hỏi Vì vậy tôi mạnh dạn đưa ra một vài biện pháp để rèn nề nếp học tập cho lớp học mà tôi đang giảng dạy.
Bạn đang xem tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Rèn nề nếp học tập cho học sinh Lớp 1", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
HỘI THI GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM LỚP GIỎI NĂM HỌC 2020-2021 Họ và tên : Năm sinh : Trình độ chuyên môn: Chức năng, nhiệm vụ được phân công: Đơn vị công tác: NỘI DUNG Tên biện pháp: Rèn nề nếp học tập cho học sinh lớp 1 Lĩnh vực áp dụng: Việc rèn nề nếp học tập áp dụng trong công tác chủ nhiệm lớp ở các cấp học, đặc biệt là năm đầu bậc tiểu học. 1. Cơ sở lí luận Yêu cầu chung của Bộ Giáo Dục và đào tạo đối với học sinh lớp 1 là những tuần học đầu tiên một số môn học có những tiết làm quen với học sinh, ổn định nề nếp Đó chính là thời gian giáo viên rèn nề nếp cho học sinh để các em có ý thức tiếp thu kiến thức mới tốt hơn trong tất cả các môn học và cả trong quá trình học ở bậc tiểu học. Để thực hiện tốt yêu cầu trên thì đòi hỏi người giáo viên phải đưa ra phương pháp hướng dẫn điều khiển về mọi mặt từ cách nói, thưa, hỏi Vì vậy tôi mạnh dạn đưa ra một vài biện pháp để rèn nề nếp học tập cho lớp học mà tôi đang giảng dạy. 2. Cơ sở thực tiễn Thực tế cho thấy, học sinh từ mẫu giáo mới lên lớp Một thường có sự thay đổi hoàn toàn cả về môi trường cũng như hình thức học tập. Tất cả mọi cái đều mới mẻ đối với các em. Các em phải tập làm quen với việc nghe trống thì phải vào lớp, sinh hoạt 15 phút đầu giờ với nhiều hình thức khác nhau, cách đưa bảng, lau bảng, cách chào các thầy cô giáo khi vào lớp, đưa tay khi muốn phát biểu ý kiến, lắng nghe khi bạn trả lời và nhận xét cách trả lời của bạn, ra vào lớp phải xin phép, nghỉ học phải có xin phép... Chính sự thay đổi đó mà giáo viên chủ nhiệm lớp phải định hướng và xây dựng nề nếp học tập mới. Về tâm lý, trẻ em ở lứa tuổi lớp một còn rất ngây ngô, dễ tin và rất nghe lời cô giáo. Các em còn ngây thơ trong trắng như một tờ giấy trắng, người Thầy vẽ lên đó cái gì sẽ cho hình ảnh rõ nét của cái đó. Các em rất dễ tiếp thu những thói quen tốt nếu như giáo viên có ý thức đầu tư xây dựng. Trái lại nếu không được giáo dục và rèn luyện đúng cách các em dễ sa vào những thói hư tật xấu mà rất khó sửa chữa về sau. Để xây dựng đề nếp học tập cho học sinh lớp Một đòi hỏi người giáo viên phải có bản lĩnh, tính dứt khoát, sự quan tâm đồng đều đến học sinh mình phụ trách. Bên cạnh đó người giáo viên còn phải có tấm lòng bao dung, nhân hậu, biết yêu thương học sinh như con mình. 3. Biện pháp thực hiện, kết quả đạt được 3.1. Xây dựng Ban cán sự lớp: Trong tuần tập trung học sinh, tôi tiến hành bầu chọn lớp trưởng, lớp phó các tổ trưởng và phân công công việc cụ thể như sau: - Lớp trưởng: quản lý sổ theo dõi sĩ số, nề nếp, tác phong của lớp. - Lớp phó: quản lý việc truy bài đầu giờ, kiểm tra, nhắc nhở những bạn chưa hoàn thành các bài tập theo yêu cầu của giáo viên. - Các tổ trưởng sẽ quản lý các thành viên của tổ, ghi nhận những học sinh làm mất trật tự hay đi ra ngoài lớp. - Bên cạnh đó tôi cũng thường xuyên kiểm tra việc truy bài đầu giờ của lớp. 3.2. Rèn nề nếp học tập trên lớp Khi bắt đầu cắp sách đến trường, hầu hết các em đều chưa có ý thức về nề nếp trong học tập. Mọi môn học đối với các em là hoàn toàn mới mẻ, khác hẳn với ở lớp mẫu giáo, gây nhiều lúng túng cho các em trong mỗi giờ học ví dụ như việc sử dụng đúng sách, vở, đồ dùng học tập cho từng môn học; hay lấy được sách rồi lại loay hoay với việc tìm bài học,... Đến lớp học sinh được rèn nhiều kĩ năng như nghe, nói, đọc, viết. Tất cả các kĩ năng đó được tôi rèn luyện cho các em thường xuyên để trở thành thói quen, thành nề nếp trong học tập. Ví dụ: Trong giờ học Tiếng Việt, học sinh khi nào phát âm, đánh vần, khi nào đọc trơn, phân tích tiếng hay luyện nói đều theo hiệu lệnh của giáo viên. Khi đánh vần, đọc trơn, giáo viên chỉ từng chữ ghi âm hay cả tiếng, từ. Khi phân tích, giáo viên đặt ngang thước dưới tiếng hay từ cần phân tích. Học sinh thực hành theo dãy, theo nhóm ... Tất cả những việc này đều cần có một nề nếp tốt nếu không sẽ ảnh hưởng tới chất lượng học tập của một giờ học. Trên thực tế khi đi học rất nhiều em còn thiếu sách vở đồ dùng: giờ toán quên mang sách vở, giờ viết không có viết, có em còn thường xuyên không mang bảng con, phấn... vì vậy, các em không hoạt động học tập cùng các bạn làm ảnh hưởng đến không khí học tập của cả lớp. Do đó, cần hình thành nề nếp học tập, tạo thói quen cho học sinh giờ nào việc nấy là việc làm cần thiết không thể thiếu được. Trong những giờ học tập trên lớp, để đảm bảo không khí “học mà vui, vui mà học”, tôi hướng cho học sinh có thói quen giơ tay khi phát biểu ý kiến, ý thức tập trung chú ý vào các hoạt động hướng dẫn của giáo viên hay ý thức tham gia các trò chơi học tập, ... Việc này cần có định hướng vì tâm lý lứa tuổi còn nhỏ lại chưa bao giờ được uốn nắn trong việc học tập nên khi giáo viên hỏi, các em thường trả lời tự do theo thói quen, thậm chí không tập trung vào yêu cầu hay câu hỏi của giáo viên. Chính vì vậy tôi thấy rằng: để dạy một tiết học đủ thời gian 35 phút có chất lượng và đảm bảo được không khí học tập của lớp thì phải đưa các em vào nề nếp học tập ngay từ đầu năm học. 3.3. Rèn nề nếp giữ gìn sách vở đồ dùng học tập: Chúng ta đều biết thường một học sinh giỏi, ngoan bao giờ sách vở đồ dùng học tập cũng đầy đủ, ngăn nắp, sách vở được giữ gìn cẩn thận, không quăn mép, quyển vở ngay ngắn, sạch đẹp,... Rèn nếp giữ gìn sách vở và đồ dùng học tập cũng là một trong những việc quan trọng trong việc dạy dỗ các em. Vì đa số các em chưa có ý thức trong việc giữ gìn sách vở đồ dùng học tập. Nhiều em quyển sách mới sử dụng vài ngày đã bị rách bìa, rách rời các trang, quyển vở quăn mép, Đồ dùng học tập tuy có nhưng vì chưa cẩn thận nên hay hỏng hoặc bị mất. Vì thế, giáo viên cần nhắc nhở các em phải có ý thức trong việc giữ gìn sách vở đồ dùng học tập. Tập, sách cần được bao bìa cẩn thận tránh để rách bìa, bong trang, quyển vở quăn mép Ngoài ra, cần dán nhãn, đề tên tránh nhầm lẫn sách, vở với bạn. Thực tế là học sinh lớp một ở độ tuổi 6 tuổi, các em còn non nớt, lần đầu tiên cắp sách tới trường còn nhiều bỡ ngỡ. Hơn nữa đa số các em được ba mẹ chiều chuộng nên các em chưa có tính tự lập trong học tập. Việc đi học và học tập cơ bản phụ thuộc vào ba mẹ, người thân. Ví dụ: Ba mẹ soạn đồ dùng sách vở, thậm chí viết bài thay cho con. Còn những gia đình không quan tâm thì sách vở và đồ dùng học tập của các em luôn thiếu. Như vậy vậy sẽ ảnh hưởng tới chất lượng học tập trên lớp, kết quả kém, đồng thời làm nề nếp không khí học tập của lớp cũng lộn xộn Chính vì thế giáo viên cần rèn cho học sinh thói quen giữ gìn sách vở, đồ dùng cẩn thận và sắp xếp gọn gàng ngăn nắp. Từ cơ sở thực tế và những vấn đề cần thiết đã nêu để xây dựng cho học sinh lớp một có được nề nếp học tập tốt, tôi nhận thấy rằng giáo viên phải kết hợp với cha mẹ học sinh kiên trì và thường xuyên uốn nắn, nghiêm túc và thực hiện tốt yêu cầu do giáo viên hay cha mẹ đưa ra khi hướng dẫn các em học tập. 3.4. Phối hợp với giáo viên bộ môn, các bộ phận, đoàn thể trong nhà trường: Để theo dõi, nắm bắt kịp thời về nề nếp, thái độ học tập của lớp và cá nhân học sinh tôi thường xuyên lấy ý kiến của các giáo viên bộ môn để tìm ra những biện pháp phù hợp nhất cho từng đối tượng học sinh. Bên cạnh đó tôi thường xuyên kết hợp với Đoàn đội kiểm tra đạo đức, tác phong, nề nếp của học sinh để kịp thời uốn nắn. Ví dụ: Thường xuyên hỏi thăm các giáo viên dạy bộ môn Thể dục, Anh văn, Âm nhạc, Mĩ thuật để nắm bắt về đạo đức, tác phong, thái độ học tập của học sinh. *Kết quả đạt được: Qua một quá trình thực hiện theo những định hướng để hình thành nề nếp học tập cho học sinh và áp dụng các biện pháp nêu trên, tôi thấy học sinh trong lớp có chuyển biến rõ rệt về nề nếp học tập cũng như nếp sinh hoạt tập thể đã trở thành thói quen của mỗi học sinh. Từ đó, chất lượng học tập của học sinh cũng được nâng lên, các em luôn chủ động trong việc học tập. Học sinh có điều kiện để học tập tốt và thấy được niềm vui khi đến trường học, được bộc lộ những suy nghĩ và việc làm của mình trước cô giáo và các bạn. Cụ thể: - Nề nếp kỷ luật: So với đẩu năm học, các em đều thực hiện tốt các nề nếp. - Nề nếp học tập: tất cả các em đều có nề nếp như hợp tác trao đổi cùng bạn, đôi bạn học tập, nhóm học tập tích cực. Biết giơ tay khi muốn phát biểu. Biết lắng nghe để nhận xét khi bạn trả lời. Tập trung trong giờ học. Thực hiện đúng luật chơi các trò chơi học tập. Biết làm theo các kí hiệu ở trên bảng, ví dụ như: Khi thấy cô kí hiệu một vòng tròn là tất cả ngồi im lặng, ngồi đúng tư thế để theo dõi cô giáo hướng dẫn bài học; khi thấy kí hiệu là một chữ b cả lớp đưa bảng con ra chuẩn bị làm bài, chữ V thì đưa vở ra viết bài, chữ S thì đưa sách ra,... - Nề nếp hành vi đạo đức: Các em thực hiện tốt các hành vi: Thói quen chào hỏi cha mẹ, ông bà khi đi và khi về, chào hỏi thầy cô hay khách lạ khách đến trường, . Biết giữ vệ sinh trường lớp: Không ăn quà vặt ở trường, biết bỏ rác vào sọt rác ở lớp hay thùng rác trên sân trường . Chơi với bạn vui vẻ, không đánh bạn,.... - Trong giờ học : sự kết hợp của cô giáo và học sinh rất nhịp nhàng, các em tiếp thu bài tốt, không khí học tập sôi nổi, thực sự tiết học trở thành “ học mà vui, vui mà học”. Các em rất hứng thú say mê trong học tập. Như vậy rõ ràng việc rèn nếp học tập cho học sinh lớp một không những làm cho các em luôn có thói quen chuẩn bị tốt, đầy đủ đồ dùng học tập, có ý thức nề nếp trong từng môn học mà còn giúp các em chủ động sáng tạo hơn khi học tập. Những biện pháp nêu trên, tôi thấy nó không quá nặng nề đối với các em. Giáo viên chúng cần thường xuyên theo dõi, nhắc nhở, làm gương nhằm giúp các em hình thành những thói quen hành vi văn minh trong cuộc sống. Nếu bản thân giáo viên xem nhẹ những việc làm trên thì nề nếp kỉ cương khó hình thành trong đầu óc các em. Bước đầu giúp các em trở thành những người chủ tương lai của đất nước theo lời Bác Hồ: “Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang, sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ ở công học tập của các cháu” 4. Phạm vi áp dụng: Biện pháp Rèn nề nếp học tập cho học sinh lớp 1 nêu trên được áp dụng trong trường tiểu học. Tuy nhiên tùy vào tình hình thực tế và đặc điểm học sinh của lớp mà giáo viên chủ nhiệm có thể điều chỉnh các giải pháp cho phù hợp. Ý kiến Hội đồng khoa học trường .................................................................. ................................................................... ................................................................ Trường Lạc, ngày..... tháng..... năm 2020 CT.HĐKH ngày 2 tháng 11 năm 2020 Giáo viên
Tài liệu đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_ren_ne_nep_hoc_tap_cho_hoc_sinh_lop_1.docx