Giáo án Đạo đức Lớp 1 - Sách Cánh diều - Bài 2: Gọn gàng, ngăn nắp

CHỦ ĐỀ: SINH HOẠT NỀN NẾP
BÀI 2. GỌN GÀNG, NGĂN NẮP (TIẾT 1+2)
(Thời gian thực hiện: Từ / đến ngày / /2023)
I. MỤC TIÊU
Học xong bài này, HS cần đạt được các yêu cầu sau:
Nêu được một số biểu hiện gọn gàng, ngăn nắp trong học tập và sinh hoạt.
Biết ý nghĩa của gọn gàng, ngăn nắp trong học tập, sinh hoạt.
Thực hiện được hành vi gọn gàng, ngăn nắp nơi ở, nơi học.
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
SGK Đạo đức 1.
Tranh có hình đồ vật di chuyển được để thực hiện Hoạt động 2 phần Luyện tập (nếu có điều kiện).
Một bộ quần, áo/1 HS cho phần Vận dụng trong' giờ học.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Hoạt động của Giáo viên
Hoạt động của Học sinh
A. Khởi động
 - GV giao nhiệm vụ: Quan sát hai tranh trong SGK Đạo đức 1, trang 7 và cho biết: 
Em thích căn phòng trong tranh nào hơn? 
Vì sao?
 - GV chia sẻ: Thầy/cô thích căn phòng thứ hai vì rất gọn gàng, sạch sẽ.
 - GV giới thiệu bài học mới
-HS chia sẻ cảm xúc và lí do thích hay không thích căn phòng
B. Khám phá
Hoạt động 1: Kể chuyện theo tranh “Chuyện của bạn Minh”
Mục tiêu:
HS trình bày được nội dung câu chuyện.
HS được phát triển năng lực giao tiếp, năng lực sáng tạo.
 - GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm đôi: Quan sát và mô tả việc làm của bạn Minh trong từng tranh.
- Lắng nghe 
- Đặt câu hỏi: 
1. Câu chuyện có mấy bức tranh?
2. Nhân vật chính trong câu chuyện này tên là gì?
- Nhận xét câu trả lời
- Các con sẽ cùng chăm chú lắng nghe cô giáo kể câu chuyện : Chuyện của bạn Minh. 
- HS làm việc theo nhóm mô tả nội dung câu chuyện theo từng tranh:
- 5 học sinh nối tiếp nêu nội dung mỗi bức tranh:
Tranh 1. Đồng hồ đổ chuôn trong khi đó bạn Minh lấy tay ôm đầu hốt hoảng. HS đọc lời thoại: “Muộn giờ học rồi”
Tranh 2: Minh cuống cuồng lục tủ quần áo tìm đồng phục. HS đọc lời thoại: “Đồng phục đâu rồi?”
Tranh 3: Bạn ấy cúi xuống gầm giường tìm cặp sách. HS đọc lời thoại: “Cặp đâu?”
Tranh 4: Bạn Minh mở ngăn kéo tìm hộp bút. HS đọc lời thoại: “Hộp bút đâu?”
Tranh 5: Minh bước vào cửa lớp trong khi ấy, các bạn đang ngồi trong lớp nghe cô giáo giảng bài. Minh cúi đầu lí nhí thưa: “Thưa cô, em xin phép vào lớp ạ!”
- HS trả lời. HS khác nhận xét.
 GV kể lại nội dung câu chuyện theo tranh (kể 2 lượt): 
 Buổi sáng, chuông đồng hồ reo vang báo đã đến giờ dậy chuẩn bị đi học. Minh vẫn cố nằm ngủ thêm lát nữa. Đến khi tỉnh giấc, Minh hốt hoảng vì thấy đã sắp muộn giờ học. Minh vội vàng lục tung tủ tìm quần áo đồng phục, nhưng phải rất lâu mới tìm ra được. Rồi cậu ngó xuống gầm giường để tìm cặp sách, bới tung các ngăn tủ để tim hộp bút. Cuối cùng, Minh cũng chuẩn bị đủ sách, vở, đồ dùng để đi học. Nhưng khi đến lớp, Minh đã bị muộn giờ. Các bạn đã ngồi trong lớp lắng nghe cô giảng bài.
Hoạt động 2: Thảo luận
Mục tiêu:
Học sinh biết được ý nghĩa của việc sống gọn gàng, ngăn nắp trong học tập và sinh hoạt.
Học sinh được phát triển năng lực giao tiếp và tư duy phê phán.
Cách tiến hành:
- Giao nhiệm vụ yêu cầu học sinh trả lời những câu hỏi sau khi kể chuyện theo tranh “Chuyện của bạn Minh”.
1. Vì sao bạn Minh đi học muộn?
2. Sống gọn gàng, ngăn nắp có ích lợi gì?
-GV kết luận: Sống gọn gàng, ngăn nắp giúp em tiết kiệm thời gian, nhanh chóng tìm được đồ dùng khi cần sử dụng, giữ gìn đồ dùng thêm bền đẹp.
- 2 HS trình bày kết quả thảo luận.
- HS lắng nghe và nhận xét
Hoạt động 3: Tìm hiểu biểu hiện sống gọn gàng, ngăn nắp
Mục tiêu: HS nêu được các biểu hiện sống gọn gàng, ngăn nắp trong học tập và sinh hoạt
Cách tiến hành:
- GV yêu cầu thảo luận nhóm đôi: Quan sát tranh SGK Đạo đức 1, trang 9 và trả lời câu hỏi sau:
1. Bạn trong tranh đang làm gì?
2. Việc làm đó thể hiện điều gì?
3. Em còn biết những biểu hiện sống gọn gàng, ngăn nắp nào khác?
- GV nêu các biểu hiện của gọn gàng, ngăn nắp:
 Tranh 1: Treo quần áo lên mắc áo.
 Tranh 2: Xếp sách vào giá sách ở thư viện sau khi đọc.
 Tranh 3: Xếp giày dép vào chỗ quy định.
 Tranh 4: Xếp gọn đồ chơi vào chỗ quy định (tủ, hộp).
 Tranh 5: Cất chổi vào chỗ quy định.
 Tranh 6: Sắp xếp sách vở sau khi học trong góc học tập ở nhà.
 -GV kết luận: Những biểu hiện sống gọn gàng, ngăn nắp trong học tập và sinh hoạt là đế đồ dùng vào đúng chồ sau khi dùng; xếp sách, đồ dùng học tập vào cặp sách, giá sách, góc học tập; quần áo sạch gấp và để vào tủ; quần áo bẩn cho vào chậu/túi đế giặt; quần áo đang dùng treo lên mắc áo; giày dép xếp vào chỗ quy định; mũ nón treo lên giá.
- Theo dõi, lắng nghe câu hỏi
- Thảo luận nhóm
- Một số nhóm HS trình bày kết quả thảo luận trước lớp.
- HS khác lắng nghe và nhận xét
- HS theo dõi
C. Luyện tập
Hoạt động 1: Nhận xét hành vi
Mục tiêu:
-HS biết phân biệt hành vi gọn gàng, ngăn nắp và chưa gọn gàng, ngăn nắp trong học tập và sinh hoạt.
-HS được phát triển năng lực tư duy phê phán.
Cách tiến hành:
-GV giao nhiệm vụ cho HS: Quan sát tranh và nhận xét hành vi theo những câu hỏi sau:
1. Bạn nào sống gọn gàng, ngăn nắp?
2. Bạn nào chưa gọn gàng, ngăn nắp? Vì sao?
3. Nếu em là bạn trong tranh, em sẽ làm gì?
- GV nêu nội dung các bức tranh:
+ Tranh 1: Vân đang tưới cây. Khi nghe bạn gội đi chơi, Vân vứt luôn bình tưới xuống đường đi và ra ngõ chơi cùng các bạn.
+ Tranh 2: Trong giờ học, Trà gạt giấy vụn xuống sàn lớp học.
+ Tranh 3: Tùng xếp gọn đồ chơi vào hộp trước khi đứng dậy vào ăn cơm cùng bố mẹ.
+ Tranh 4: Ngọc sắp xếp sách vở gọn gàng, ngăn nắp
- Nhận xét phần trình bày của các nhóm, tuyên dương HS tích cực thảo luận
- Theo dõi
-HS thảo luận theo nhóm.
- 3 nhóm trình bày kết quả thảo luận.
- HS lắng nghe và nhận xét nhóm bạn, bổ sung (nếu có)
- GV kết luận:
Tình huống 1: Việc vứt bình tưới trên đường, làm đường đi bị vướng và ướt, bình tưới dễ bị hỏng. Đó là hành vi chưa gọn gàng, ngăn nắp. Vân nên cất bình tưới vào chỗ quy định trước khi đi chơi.
Tình huống 2: Việc gạt giấy xuống sàn làm lớp bẩn, mất vệ sinh, chưa thực hiện đúng nội quy trường, lớp. Đó là hành vi chưa gọn gàng, ngăn nắp. Trà nên nhặt giấy vụn và thả vào thùng rác của trường/lớp.
Tình huống 3: xếp gọn đồ chơi trước khi ăn vừa bảo vệ đồ chơi, vừa không làm vướng đường đi bong phòng, phòng trở nên gọn gàng. Vỉệc làm của Tùng đáng khen. 
Tình huống 4: sắp xếp sách vở, đồ dùng học tập trên bàn học giúp Ngọc học tốt, giữ gìn sách vở không thất lạc. Đó là việc em nên làm hằng ngày.
Vì vậy trong học tập và sinh hoạt, em cần gọn gàng, ngăn nắp. Việc gọn gàng, ngăn nắp giúp em tiết kiệm thời gian khi tìm đồ dùng, không làm phiền đến người khác, giữ đồ dùng thêm bền đẹp.
Hoạt động 2: Hướng dẫn dọn phòng
Mục tiêu:
HS biết cách sắp xếp đồ dùng gọn gàng, ngăn nắp.
HS được phát triển năng lực hợp tác với bạn.
Cách tiến hành:
 -GV giao nhiệm vụ làm việc theo nhóm: Quan sát tranh và tìm cách sắp xếp đồ dùng cho gọn gàng, hợp lí.
- GV có thể hỏi gợi ý:
1. Quần áo sạch nên xếp ở đâu?
2. Quần áo bẩn nên để ở đâu?
3. Giày dép nên để ở đâu?
4. Đồ chơi nên xếp ở đâu?
5. Sách vở nên xếp ở đâu?
- Mời HS chia sẻ cảm xúc sau khi sắp xếp căn phòng gọn gàng, ngăn nắp
- Theo dõi và lắng nghe GV gợi ý
-Các nhóm HS cùng nhau thảo luận và sắp xếp lại căn phòng.
-Một số nhóm trình bày cách sắp xếp căn phòng.
- HS nhận xét kết quả sắp xếp căn phòng của nhóm bạn.
-HS chia sẻ cảm xúc
Hoạt động 3: Tự liên hệ
Mục tiêu:
 HS biết đánh giá việc thực hiện các hành vi gọn gàng, ngăn nắp của bản thân và có ý thức điều chỉnh hành vi sống gọn gàng, ngăn nắp.
HS được phát triển năng lực tư duy phê phán.
Cách tiến hành:
- GV giao nhiệm vụ cho HS chia sẻ trong nhóm đôi theo gợi ý sau:
1. Bạn đã làm được những việc gì để nơi ở gọn gàng, ngăn nắp? Bạn đã làm được những việc gì để nơi học gọn gàng, ngăn nắp?
2. Bạn cảm thấy như thế nào khi sắp xếp nơi ở, nơi học gọn gàng, ngăn nắp?
- GV nhận xét và khen những HS đã luôn gọn gàng, ngăn nắp trong học tập, sinh hoạt và nhắc nhở cả lớp cùng thực hiện.
 -HS làm việc theo nhóm đôi.
 -Một sổ nhóm HS chia sẻ trước lớp.
D. Vận dụng
Vận dụng trong giờ học:
- Thực hành sắp xếp đồ dùng học tập trên bàn học, trong cặp sách.
- Thực hành cùng bạn sắp xếp đồ dùng trong tủ của lớp.
- Thực hành gấp trang phục: GV hướng dẫn các cách gấp quần áo: áo phông, áo khoác, 
-HS vận dụng thực hành
Vận dụng sau giờ học:
- GV hướng dẫn, nhắc nhở và giám sát HS thực hiện gọn gàng, ngăn nắp (tự gấp trang phục của mình, sắp xếp đồ dùng cá nhân vào đúng chỗ sau khi sử dụng).
- GV đề nghị phụ huynh học sinh hướng dẫn, khuyến khích, động viên và giám sát việc thực hiện của con khi ở nhà.
- Yêu cầu HS tự đánh giá việc thực hiện gọn gàng, ngăn nắp ở nhà và ở lớp bằng cách mỗi ngày thả 1 viên sỏi vào “Giỏ việc tốt”. Cuối tuần, tự đếm số sỏi và ghi vào bảng tự đánh giá.
-HS ghi nhớ thực hiện
Tổng kết bài học
- Đặt câu hỏi: 
Em rút ra được điều gì sau bài học này?
- GV kết luận: Em cần gọn gàng, ngăn nắp ở chỗ học, chỗ chơi.
- GV đọc lời khuyên trong SGK Đạo đức 1, trang 12.
- GV đánh giá sự tham gia học tập của HS trong giờ học, tuyên dương những HS học tập tích cực và hiệu quả
- HS trả lời
- HS lắng nghe , thực hiện
IV. ĐIỀU CHỈNH SAU TIẾT DẠY (NẾU CÓ)